الگوی های قیمتی شمعدانی یا به عبارت دیگر شمع های ژاپنی یا کندل استیک ها (Candlestick Charts) ابزاری ساده و در عین حال کاربردی در جهت تحلیل و پیش بینی قیمت ارز دیجیتال هستند که داده های قیمتی را برای بازه زمانی های گوناگون دسته بندی می کنند.
در این مطلب قصد داریم تا علاوه بر بیان پاسخ جامعی برای سوال کندل استیک چیست، انواع الگوهای کندل استیک موجود در نمودار قیمتی رمزارزها را با هم بررسی کرده و بگوییم که هرکدام از آنها چه حرفی را در دل خود جای داده اند.
کندل ها در نمودارهای قیمتی، الگوهایی را می سازند که پس از تکمیل می توان بر اساس آنها جهتگیری قیمت ارز دیجیتال به خصوصی یا دارایی های مالی دیگری نظیر سهام را پیش بینی کرد.
جالب است بدانید که این شیوه از نمایش قیمت و رسم نمودار با استفاده از کندل ها، نخستین بار توسط تاجران برنج در کشور ژاپن و در قرن هجدهم استفاده شد.
هر کدام از کندل های قیمتی یا شمع های ژاپنی، از جهت رنگ های (سبز و قرمز یا سفید و سیاه) و چهار جهت باز شدن قیمت (Open)، بسته شدن قیمت (Close)، بالاترین قیمت (High) و پایین ترین قیمت (Low) که به اختصار (OHLC) نام گذاری می شوند، مورد بررسی قرار می گیرند.
تشخیص بازه زمانی کندل ها در نمودارهای قیمتی
بسته به بازه زمانی ای که کاربر انتخاب می کند، تعداد کندل ها مشخص می شوند؛ به عنوان مثال:
- در بازه زمانی یک هفته ای، به ازای هر هفته، یک کندل وجود دارد.
- در بازه زمانی روزانه، به ازای هر روز، یک کندل وجود دارد.
- در بازه زمانی ۱ ساعته، به ازای هر ساعت، یک کندل وجود دارد.
هر شمع در واقع بیان کننده یک داستان است؛ با نگاه به هر کندل، رقابتی را که بین خریداران و فروشندگان وجود دارد مشاهده خواهید کرد.
مقاله پیشنهادی : پرایس اکشن چیست
شاخصه های مهم کندل شناسی
کندل های روشن (سبز یا سفید) به این معنا هستند که بازار در دست خریداران بوده و کندل های تیره (قرمز یا سیاه) به این معنا هستند که بازار در دست فروشندگان است و همانطور که گفته شد، آنچه بین باز و بست شدن هر کندل رخ می دهد، رقابتی است که بین خریداران و فروشندگان قرار دارد.
مشخصات کلی کندل و اطلاعاتی که به ما می دهند به شرح زیر است:
در کندل های سبز رنگ، قیمت گذاری و رقابت بین خریداران و فروشندگان از پایین کندل شروع شده و در قسمت بالای کندل، قیمت بسته می شود. اما در کندل های قرمز رنگ، قیمت گذاری از بالای کندل شروع شده و در پایین کندل نیز بسته می شود.
به عبارت دیگر، اگر کندل سبز (یا سفید) باشد، بازار در دست خریداران قرار داشته و روند قیمت گذاری آن از پایین به بالا است. اما اگر کندل قرمز (یا سیاه) باشد، بازار در دست فروشندگان قرار داشته و روند قیمت گذاری آن نیز از بالا به پایین است.
انواع الگوهای کندل استیک (شمعدانی)
همانطور که در ابتدای این مطلب اشاره کردیم شما با شناخت کندل ها می توانید تا حدی جهت آینده قیمت یک ارز دیجیتال را دریابید. یکسری از الگوهای شمعی یا کندلی در بازارهای مالی وجود دارند که اگر آنها را بشناسید می توانید پیش بینی های جذابی از آینده قیمت ارز دیجیتال و دیگر دارایی های مالی داشته باشید که در ادامه آنها را کاملا برای شما آموزش خواهیم داد.
الگوی کندل استیک ماروبوزو (Marubozu)
ریشه لغت مارابوزو، ژاپنی بوده و به معنای سر تراشیده است. این الگو هیچ سایه و شدویی (shadow) به سمت مخالف روند قیمت ندارد و نشان دهنده آن است که معامله با قیمت بالایی باز و با قیمت پایینی بسته شده است (و بر عکس).
سایه یا Shadow: همان دم یا خط های بالا و پایین بدنه ی مستطیلی کندل ها هستند. این شدوها نشان دهنده این هستند که قیمت به آنجا رسیده و سپس کندل به سمت بالا یا پایین برگشته است.
کندل های مارابوزو به دو دسته تقسیم می شوند:
- صعودی: کندل استیک مارابوزو صعودی، سبز رنگ (یا سفید رنگ) بوده و به این معناست که معاملات با قیمتی بالاتر از قبل، بسته شده اند و بازار معاملات ارزهای دیجیتال گاوی یا رو به رشد است.
- نزولی: کندل استیک مارابوزو نزولی، قرمز رنگ (یا مشکی رنگ) بوده و به این معناست که معلات با قیمتی پایین تر از قبل، بسته شده اند و بازار معاملات ارزهای دیجیتال به اصطلاح خرسی بوده و یا در درست فروشندگان است است.
مقاله پیشنهادی : بازار اصلاحی با بازار نزولی (خرسی) چه تفاوتی دارد
الگوی کندل استیک پوشاننده صعودی (Bullish Engulfing)
الگوی کندل استیک پوشاننده صعودی از دو کندل تشکیل شده است؛ کندل اول نزولی بوده و کندل دوم صعودی است. در این الگو، طول بدنه کندل دوم، باید بتواند طول بدنه کندل اول را پوشش داده و این نکته قابل ذکر است که هر چه فاصله بین بسته شدن قیمت کندل اول و باز شدن قیمت کندل دوم بیشتر باشد، قدرت این الگو بیشتر می شود.
الگوی کندل استیک پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing)
نوع دوم از کندل اینگولفینگ، الگوی کندل استیک پوشاننده نزولی است. این الگو می تواند نشان دهد یک روند صعودی رو به پایان است؛ بنابراین، مشاهده آن می تواند به خریداران این هشدار را بدهد که نسبت عرضه به تقاضا افزایش یافته و باعث می شود که بازار به لحاظ قیمتی، وارد یک سیکل نزولی بشود.
این الگو نیز مانند الگوی کندل استیک پوشاننده صعودی، از دو کندل تشکیل شده است؛ با این تفاوت که کندل اول در آن صعودی بوده و نسبت به کندل دوم، از اندازه کوچکتری برخوردار است. کندل دوم نزولی بوده و اندازه آن بزرگ تر است. نکته قابل توجه برای کاربر این است که این الگو در انتهای یک روند صعودی ایجاد می شود.
کندل استیک چکش (Hammer)
کندل استیک چکشی، شکلی شبیه به چکش دارد و در واقع این کندل نشان از بازگشت روند قیمتی دارد و پس از یک روند نزولی شکل گرفته است. با توجه به اینکه روند قیمتی بازار معاملاتی خرید ارز دیجیتال بر اساس عرضه و تقاضا تغییر می کند، می توان گفت الگوی کندل استیک چکش، یکی از مهم ترین الگوهای شمعی است.
بدنه کندل استیک چکش، اختلاف قیمتی در شروع و پایان روز را نشان می دهد. اندازه سایه بالایی در این کندل نسبت به سایه پایینی، بسیار کوچک تر است.
کندل استیک چکش سبز
کندل چکش سبز از بدنه سبز رنگی برخوردار بوده و قیمت در هنگام بسته شدن آن، بیشتر از زمان باز شدن آن می باشد. به طور کلی این کندل نشان می دهد که تا قبل از پایان تایم فریم، خریداران عملکرد بهتری نسبت به فروشندگان داشته اند. هر چقدر سایه کندل بلندتر بوده و قیمت بسته شدن آن بیشتر باشد، اعتبار این کندل نیز بیشتر می شود.
کندل استیک چکش قرمز
کندل چکش قرمز از بدنه قرمز برخوردار بوده و قیمت بسته شدن آن نسبت قیمت باز شدنش، از یک روند نزولی پیروی می کند. اگر به تصویر دقت کنید، خواهید دید که کندل صعود داشته است اما نسبت به سیگنال خرید در کندل سبز، ضعیف تر عمل کرده است.
مقاله پیشنهادی : سیگنال ارز دیجیتال چیست
الگوی کندل استیک چکش معکوس (Inverse Hammer)
الگوی کندل استیک چکش معکوس، مانند الگوی کندل استیک چکشی است تنها با این تفاوت که محل قرارگیری سایه های بالا و پایین در آنها متفاوت است. در کندل چکش معکوس، سایه در بالای بدنه کندل قرار دارد. کندل چکشی معکوس نیز با توجه به قیمت های باز و بسته شدن معامله، به دو دسته سبز و قرمز تقسیم می شود.
کندل استیک چکشی معکوس سبز
در کندل چکشی معکوس سبز، قیمت معاملات در زمان بسته شدن کندل، بیشتر از قیمت معاملات در زمان باز شدن آن است. این موضوع نشان می دهد که فشار خرید در زمان بسته شدن کندل بیشتر از فشار فروش بوده است و بدنه و طول سایه این کندل، به اعتبار آن قدرت می بخشد.
کندل استیک چکشی معکوس قرمز
در کندل استیک چکشی معکوس قرمز، قیمت در زمان باز شدن کندل نسبت به بسته شدن آن، با کاهش همراه است. این موضوع، نشان می دهد که قدرت خرید در زمان بسته شدن کندل، نسبت به قدرت فروش با کاهش همراه بوده و قدرت فروش نیز بیشتر شده است. مشابه الگوی چکشی معکوس سبز، اندازه بدنه و طول سایه در این کندل، به اعتبار آن می افزاید.
الگوی کندل استیک دوجی (Doji)
الگوی کندل استیک دوجی، در هر دو روند صعودی و نزولی تشکیل شده و طول سایه های متفاوتی دارد. این الگو نشان می دهد که معامله گران بلاتکلیف هستند؛ به عبارت دیگر، به هر مقداری که خریداران اقدام به خرید یک رمزارز کرده اند، به همان اندازه فروشندگان نیز اقدام به فروش آن کرده اند؛ در این حالت می گوییم که بازار خنثی است.
کندل استیک دوجی پایه بلند یا فرفره (Long Legged Doji)
کندل استیک دوجی پایه بلند، از سایه های بلند بالایی و پایینی برخوردار است که قیمت باز و بسته شدن برای آن در یک سطح مساوی قرار داشته و بدنه آن نیز کوچک است. در مقایسه با سایر الگوهای دوجی، این کندل استیک معامله گران را دچار سردرگمی بیشتری می کند؛ زیرا در یک بازه زمانی از نمودار، خریداران اقدام به خرید کرده و پس از آن، فروشندگان اقدام به فروش می کنند. به همین صورت کندل در همان جایی که باز شده، بسته می شود.
کندل استیک دوجی صلیب (Cross Doji)
کندل استیک دوجی صلیب به الگوی چهار قیمت معروف بوده و نشان می دهد که هر چهار الگوی باز، بسته، بالا و پایین، نزدیک به هم قرار دارند. می توان گفت این الگو، مشابه دوجی پایه بلند است؛ با این تفاوت که از سایه های کوتاه تری برخوردار است.
کندل استیک دوجی سنگ قبر (GraveStone Doji)
کندل استیک دوجی سنگ قبر نیز مشابه سایر الگوهای دوجی، از قیمت باز و بسته شدن برابری برخوردار است. این کندل فقط یک سایه بالایی داشته و فاقد سایه پایین می باشد. می توان گفت قیمت باز شدن، بسته شدن و همچنین کمترین قیمت برای این الگو در یک سطح قرار دارد.
کندل استیک دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji)
الگوی کندل استیک دوجی سنجاقک مشابه کندل استیک دوجی است؛ با این تفاوت که در پایان برای این الگو یک روند نزولی شکل گرفته و قیمت باز شدن، بسته شدن و بیشترین قیمت در یک سطح قرار دارد. بنابراین، سایه در قسمت پایین بدنه برای آن شکل می گیرد.
مقاله پیشنهادی : ربات ترید ارز دیجیتال
الگوی کندل استیک مرد آویخته به دار (Hanging Man)
برای اینکه کاربر بتواند به تشخیص الگوی کندل استیک مرد آویخته به دار بپردازد، کندل باید دارای دو ویژگی باشد؛ اول اینکه قیمت در یک روند صعودی باشد، دوم اینکه بدنه آن کوچک بوده و سایه پایینی آن نیز بلند باشد. این الگوی شمعی فاقد سایه بالایی بوده و اگر سایه بالایی دارد، بسیار کوتاه باشد. این کندل اگر به همین شکل بسته شود به ما این پیغام را می دهد که خریداران به دار آویخته خواهند شد و این یعنی پایان روند صعودی!
الگوی کندل استیک ستاره دنباله دار (Shooting Star)
الگوی کندل استیک ستاره دنباله دار، یک الگوی بازگشتی نزولی می باشد و در صورتی تشکیل می شود که قیمت به سمت بالا در حال حرکت بوده و ناگهان افت کند. در این کندل، قیمت نهایی (قیمت بسته شدن) به پایین کندل نزدیک است.
الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی (Morning Star)
الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی، در انتهای یک روند نزولی تشکیل شده و شروع یک روند صعودی را نشان می دهد. این کندل در سه نوع “کندل بزرگ نزولی”، “کندل با بدنه ای کوتاه” و “کندل صعودی” وجود دارد.
چه نشانه هایی برای شناسایی کندل ستاره صبحگاهی وجود دارد؟
اولین نشانه، عدم همپوشانی بدنه کندل اول و دوم است؛ به این معنا که یک کندل دوجی در انتهای روند با فاصله از کندل قبلی قرار دارد. کندل دوم که همان کندل دوجی است، نشان دهنده سردرگمی بازار است. کندل سوم نیز باید بالاتر از کندل قبل قرار بگیرد. این نکته حائز اهمیت است که قیمتی که در آن کندل سوم بسته می شود، باید از میانه کندل اول بالاتر باشد.
الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی (Evening Star)
الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی در انتهای یک روند صعودی تشکیل شده و آغاز یک روند نزولی را نشان می دهد. این الگو از سه کندل تشکیل شده است که به ترتیب “کندل بزرگ صعودی”، “کندل با بدنه ای کوتاه”، “کندل نزولی” می باشند.
چه نشانه هایی برای شناسایی کندل ستاره شامگاهی دارد؟
اولین نشانه این الگو، کندل دوجی است که که در انتهای روند، با فاصله از کندل قبلی قرار دارد. در نتیجه نشان دهنده عدم همپوشانی کندل اول و دوم است. کندل دوم سردرگمی بازار را نشان داده و کندل سوم نیز پایین تر از کندل قبل از خودش یعنی کندل دوجی می باشد. این نکته حائز اهمیت است که قیمتی که در آن کندل سوم بسته می شود، باید از میانه کندل اول پایین تر باشد.
الگوی کندل استیک هارامی (Harami)
الگوی کندل استیک هارامی، از دو کندل تشکیل می شود که رنگ آنها متضاد است. لغت هارامی ریشه ژاپنی داشته و به معنای باردار است؛ بنابراین به شمع اول، شمع مادر و به شمع دوم، شمع بچه گفته می شود. در الگوی کندل استیک هارامی، بدنه شمع اول، بدنه شمع دوم را در دل خود قرار می دهد.
نحوه قرارگیری دو کندل اول در الگوی کندل استیک هارامی به نحوی است که با بسته شدن کندل مادر و باز شدن کندل بچه، شکاف قیمتی ایجاد می شود.
کندل استیک هارامی صعودی
کندل استیک هارامی صعودی متشکل از دو رنگ است؛ کندل اول با رنگ قرمز و کندل دوم با رنگ سبز. کندل دوم نشان می دهد که قیمت با نوسان همراه بوده و کندل استیک هارامی صعودی نشان می دهد که روند نزولی قیمت در انتهای راه خود قرار دارد.
کندل استیک هارامی نزولی
کندل استیک هارامی نزولی مانند معکوس خود، متشکل از دو رنگ است؛ با این تفاوت که رنگ کندل اول سبز بوده و رنگ کندل دوم نیز قرمز است. سبز بودن کندل هارامی مادر به دلیل ادامه روند پیشین خود می باشد. بدنه کوچک و رنگ متضاد کندل بچه، نوسانی شدن بازار و نزول قیمت را نشان می دهد. بدنه کندل دوم در این حالت نیز دردل بدنه کندل اول قرار گرفته و در نتیجه شکاف قیمتی در بین بسته شدن کندل مادر و باز شدن کندل بچه ایجاد می شود.
الگوی کندل استیک خط نافذ/سوزنی (Piercing Line)
الگوی کندل استیک خط نافذ متشکل از دو کندل است که کندل اول نزولی و کندل دوم نیز صعودی می باشد که باید برای بالا بردن قیمت، نصف کندل قبلی را بازگشت کند. این الگو در انتهای یک روند نزولی با یک کندل نزولی تشکیل شده و بعد نیز یک کندل صعودی قوی که می باشد که زیر قیمت کندل قبل از خود باز شده و با بازگشت از نصف کندل قبل، معامله گر را از تغییر روند قیمتی آگاه می کند.
با توجه به اینکه الگوی کندل استیک خط نافذ یک نوع الگوی بازگشتی است، بنابراین در انتهای یک روند نزولی تشکیل می شود.
الگوی کندل استیک ابر سیاه (Dark Cloud Cover)
بر خلاف الگوی شمعی خط نافذ، الگوی کندل استیک ابر سیاه، از تغییر روند صعودی به نزولی هشدار می دهد. با تشکیل این الگوی دو کندلی، روند قیمتی صعودی به اتمام می رسد. در این الگو، کندل شماره 1، صعودی بوده و کندل شماره 2، نزولی است. علاوه بر این، کندل دوم باید بتواند 50 درصد از بدنه کندل اول را پوشش بدهد. همچنین یک فاصله بین باز شدن کندل دوم و بسته شدن کندل اول نیز وجود دارد.
الگوی کندل استیک سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
الگوی کندل استیک سه سرباز سفید، یک نوع الگوی بازگشتی است که در انتهای یک روند نزولی نمایان شده و معامله گران را از تغییر روند نزولی به صعودی آگاه می کند. الگوی شمعی سه سرباز سفید، مانند الگوهای شمعی ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی، از سه کندل تشکیل می شود.
این سه کندل صعودی متوالی، به صورت پله ای به سمت بالا امتداد داشته و تغییر روند نزولی به صعودی را تثبیت می کند. هر کندل در الگوی شمعی سه سرباز سفید، باید در میان کندل قبلی خود باز شده و در بالاتر از بیشترین قیمت آن نیز بسته شود.
چه نشانه هایی برای شناسایی الگوی شمعی سه سرباز سفید وجود دارد؟
در این نوع از کندل استیک ها، بهتر است که هر سه کندل هیچ سایه ای نداشته باشند و یا سایه آنها نیز کوچک باشد. با توجه به بصری بودن این الگو، نیازی به محاسبه برای شناسایی آن نیست.
علاوه بر این، هر چقدر طول کندل های دوم و سوم بیشتر باشد، اعتبار الگو نیز بیشتر می شود. علاوه بر این، اگر کندل های دوم و سوم از نوع مارابوزو باشد، اعتبار الگو نیز بیشتر می شود. ذکر این نکته حائز اهمیت است که به نسبت کوچکتر شدن بدنه کندل سوم، اعتبار الگو نیز کاهش می یابد.
الگوی کندل استیک سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
همانطور که از اسم آن مشخص است، الگوی شمعی سه کلاغ سیاه از سه کندل استیک نزولی تشکیل شده است. این سه کندل قرمز، اندازه سایه کمتری نسبت به بدنه خود داشته و برای اینکه معامله گر بتواند آن را شناسایی کند، باید در بالای یک روند صعودی تشکیل شود.
الگوی کندل استیک سه کلاغ سیاه، یک نشانه از تغییر روند بازار به سمت نزولی و در نتیجه کنترل بازار به دست فروشندگان می باشد.
مقاله پیشنهادی : آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال
الگوی کندل استیک تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap)
الگوی کندل استیک تاسوکی صعودی از سه کندل تشکیل شده است. این الگو نیز در وسط روند صعودی تشکیل می شود. در این الگوی شمعی، دو کندل اول به صورت صعودی و کندل سوم نیز به صورت نزولی می باشد. علاوه بر این، کندل نزولی، در میان شکاف قیمتی کندل اول و دوم تشکیل می شود.
الگوی کندل استیک تاسوکی نزولی (Downside Tasuki Gap)
الگوی کندل استیک تاسوکی نزولی نیز مانند معکوس خود، از سه کندل تشکیل شده است. این الگو نیز در وسط روند نزولی تشکیل می شود. در این الگوی شمعی، دو کندل اول به صورت نزولی و کندل سوم نیز به صورت صعودی می باشد. علاوه بر این، کندل صعودی، در میان شکاف قیمتی کندل اول و دوم تشکیل می شود.
بین کندل استیک رمز ارزها و کندل های بورس ایران چه تفاوتی وجود دارد؟
کندل های موجود در بازار بورس ایران و بازار معاملاتی خرید و فروش ارز دیجیتال (مانند بیت کوین (BTC/USDT)) با یکدیگر متفاوت هستند؛ می توان گفت کندل های بازار بورس ایران در مقابله با کندل های بازار ارز دیجیتال، از نوسانات قیمتی کمتری برخوردار است؛ چرا که بازار بورس در طول روز، طبق ساعات مشخص شده ای به کاربران اجازه فعالیت می دهد. اما بازار ارزهای دیجیتال به صورت 24 ساعته و شبانه روزی به کاربران اجازه فعالیت می دهد.
بدیهی است که با توجه به کمتر بودن ساعات فعالیت کاربر در بازار بورس ایران، هر سهم از این بازار از نوسانات قیمتی کمتری نسبت به ارزهای دیجیتال موجود در بازار کریپتو کارنسی برخوردار بوده و در نتیجه کندل های موجود در آن، نوسانات قیمتی کمتری خواهد داشت.
مقاله پیشنهادی : ارز دیجیتال چیست
جمع بندی
امیدواریم پاسخ سوال کندل استیک چیست را به طور کامل در این مطلب دریافت کرده باشید. در نظر داشته باشید که الگوهای شمعی ژاپنی یا کندل استیک ها در جهت تحلیل و پیش بینی درست از روند قیمتی رمز ارزها (یا دیگر دارایی ها) و شناسایی سیگنال های موجود در نمودارهای قیمتی ایجاد شده اند. الگوهای شمعی مزیت های بسیار زیادی برای معامله گران داشته و بسیاری از تکنیکالیست ها نیز در راستای دریافت نتایج بهتر در تحلیل های خود، از آنها استفاده می کنند. هر تحلیل گری باید بر مبحث الگوهای شمعی و انواع آنها اشراف کامل داشته و با به کارگیری آنها در معاملات خود، بتواند به سود برسد.
در پایان توجه داشته باشید که استفاده از الگوهای شمعی و کندل استیک به تنهایی برای پیش بینی قیمت ارز دیجیتال کافی نیست و باید به دیگر موارد تکنیکال نظیر خطوط روند به علاوه اخبار فاندامنتال توجه ویژه ای بکنید.