اتریوم چیست؟ اگر شما نیز به دنبال پاسخ این سوال هستید دعوت می کنم در ادامه ما را همراهی کنید. اتریوم (Ethereum) در واقع نسل دوم ارزهای دیجیتال است که هدف از ایجاد آن هوشمندسازی فرایندها و فراهم کردن بستری برای به اجرا در آوردن برنامه های غیر متمرکز و خودکار می باشد.
ارز دیجیتال اتریوم توسط تیمی با سرپرستی ویتالیک بوترین، جوان ۲۳ ساله روسی در ۳۰ جولای سال ۲۰۱۵ وارد دنیای ارزهای دیجیتال شد.
اتریوم چیست؟
در ساده ترین تعریف اتریوم عبارت از پلتفرمی آزاد است که بر مبنای فناوری بلاک چین طراحی شده و بستری برای پیاده سازی و عملیاتی کردن برنامه های غیر متمرکز برای توسعه دهندگان را فراهم می کند. یعنی می توان برنامه های کامپیوتری غیرمتمرکز را روی آن به اجرا در آورد.
مفهوم غیر متمرکز بودن اتریوم به این معنی است که این سیستم به شخص خاصی تعلق نداشته و در کنترل یک یا چندین شخص خاص نیست. در واقع همه اعضا می توانند به عنوان مالکین این شبکه در نظر گرفته شوند و در کنترل و هدایت آن نیز نقش داشته باشند.
ساختار توزیع شده و ویژگی غیرمتمرکز در اتریوم باعث شده بعد از اینکه برنامه ای روی شبکه اتریوم پیاده سازی شد، برنامه مورد نظر دیگر قابل توقف و دستکاری حتی توسط خالق آن هم نباشد.
در وبسایت رسمی متعلق به اتریوم در تعریف این پروژه اینگونه آمده است که “اتریوم بستری غیرمتمرکز برای پیاده سازی و اجرای قرادادهای هوشمند است. در این شبکه هیچ گونه احتمالی مبنی بر از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت شخص ثالث برای برنامه های اجرا شده روی آن وجود ندارد.”
هدف ایجاد اتریوم
جوزف لوبین (Joseph Lubin) به عنوان یکی از عوامل اصلی توسعه اتریوم، هدف از ایجاد این شبکه را چنین بیان می کند:
” اتریوم با این هدف ایجاد شد که ما برای انجام امور زندگی مان نیازی به هیچ بانک، شرکت و سازمان دیگری به غیر از خودمان نداشته باشیم.”
در سال ۲۰۰۸ بیت کوین توسط شخصی ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو به عنوان اولین سیستم پولی دیجیتال، غیر متمرکز و توزیع شده ایجاد شد.
در این شبکه با استفاده از فناوری بلاک چین تراکنش های پولی بدون نیاز به سرورهای بانکی و مرکزی، روی کامپیوترهای سراسر جهان توزیع می شوند و این یعنی با استفاده از این قابلیت می توان ارزش (پول) را بدون واسطه و مستقل از هر گونه دخالت دولت ها و شرکت ها به هر نقطه در جهان منتقل کرد.
حال ارز دیجیتال اتریوم عملکردی فراتر از این ارائه داده و توانسته زمینه اجرای قراردادهای هوشمند یعنی پیاده سازی غیرمتمرکز کدهای کامپیوتری را فراهم سازد تا انجام بقیه فرایندها نیز همانند پول از ویژگی غیرمتمرکز بهره مند شوند.
“ایده غیرمتمرکز کردن همه چیز” ویتالیک بوترین
ویتالیک بوترین به عنوان ایده پرداز اصلی پروژه اتریوم در سال ۲۰۱۳ این ایده را در مقاله معرفی وایت پیپر (Whitepaper) انتشار داد و آغاز به کار این شبکه از سال ۲۰۱۵ کلید خورد. ایده غیرمتمرکز کردن همه چیز با الهام از عملکرد بیت کوین در غیرمتمرکز کردن تراکنش های پولی بوجود آمد.
برای درک بهتر مفهوم غیرمتمرکز بودن و کارکرد اتریوم می توان اپلیکیشنی مانند ایسنتاگرام را در نظر گرفت. اینستاگرام شبکه ای اجتماعی با کاربران میلیونی است که از آن برای ارتباط گیری و انتقال پیام استفاده می کنند. اما اصل بنیادی در این گونه برنامه ها متمرکز بودن آنهاست که شاید کمتر کسی به آن توجه کرده باشد.
اینستاگرام به شرکت فیس بوک تعلق دارد و این فیس بوک است که کنترل و مدیریت اینستاگرام را برعهده داشته و با اعمال سیاست های خود می تواند در آن دخل و تصرف کند به این معنی که مثلا بخواهد مطالبی را حذف کند، یا دسترسی برخی کاربران را مسدود نماید و …
به لحاظ تئوریک اتریوم این قابلیت را دارد که بستری غیرمتمرکز مانند اینستاگرام را طراحی نماید که کنترل آن به جای فیس بوک در دست همه اعضا یعنی کاربرانش باشد و آنها به عنوان مالکین حقیقی داده های خود را مدیریت نمایند.
اما فعلا به دلیل وجود برخی مشکلات فنی امکان ساخت برنامه ای به وسعت اینستاگرام روی اتریوم وجود ندارد.
خدمات متمرکز دیگری نیز همچون پرداخت ها، بیمه، رای گیری، بانکداری، وام دهی و بسیاری دیگر که کنترل آنها در دست واسطه هاست را می توان با کمک این شبکه غیرمتمرکز کرد.
همانگونه که پیشتر اشاره شد اتریوم شبکه ای باز است که هر کسی می تواند برنامه غیرمتمرکز خود موسوم به (Dapp) را در آن توسعه دهد.
پیش از ایجاد اتریوم توسعه دهندگان مجبور بودند یک بلاکچین جداگانه را برای ساخت ارز دیجیتال خود کدنویسی کنند، اما با پیدایش اتریوم همه قادرند با بکارگیری بلاک چین اتریوم به سادگی و بدون نیاز به ساخت بلاک چین جدید، ارز دیجیتال مستقل یا اصطلاحا توکن (Token) برای پیاده سازی پروژه های خود ایجاد نمایند.
منظور از قرارداد هوشمند در اتریوم چیسـت؟
قرارداد هوشمند (Smart contract) در واقع پروتکلی است که در تنظیم قراردادها مورد استفاده قرار می گیرد. قرارداد هوشمند را می توان به عنوان یک پروتکل ویژه در نظر گرفت که در فرایندهایی مانند مشارکت، تایید یا اجرای مفاد یک قرارداد خاص فعال می گردد.
معاملات و فرایندها در قراردادهای هوشمند به شکلی کاملا تضمین شده و بدون واسطه و حضور شخص سوم انجام می شوند. قراردادهای هوشمند به صورت کاملا خودکار تمامی شرایط مربوط به مفاد قرارداد و پیاده سازی کلیه اقدامات هدف گذاری شده را شامل می شود.
نحوه عملکرد قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند فرایند پرداخت یا اجرای قرارداد را بدون کمک گرفتن از اشخاص یا سازمان های خاص یعنی کاملا بدون واسطه پردازش کرده و فعالیت مورد نظر در صورت همخوانی داشتن با مفاد قرارداد اجرایی می شوند. به عبارت ساده تر قراردادهای هوشمند، دستورالعمل های داده شده به آنها را به صورت خودکار اجرا می کنند.
چگونگی انجام دستورالعمل های خودکار در قراردادهای هوشمند
هدف در گام نخست دارایی ها و شرایط قرارداد کدنویسی شده و در بلاک چین قرار داده می شوند. این قرارداد در میان نودهای شبکه توزیع و چندین مرتبه کپی می شوند. بعد از انجام پردازش، قرارداد طبق شرایط تعیین شده پیاده سازی می شود.
مدت زمان زیادی از هوشمند سازی فرایندها سپری شده ولی با این حال عمده ترین تفاوت میان این قراردادهای هوشمند با قراردادهای معمولی در اینترنت، غیرمتمرکز بودن و غیر قابل برگشت بودن آنها می باشد.
برای مثال نحوه انجام تراکنش های بانکی به صورت هوشمند است ولی نهاد واسطه ای به نام بانک مرکزی قادر است مانع انجام یک تراکنش شود. این درحالی است که در قراردادهای هوشمند هیچ شخص یا سازمان خاصی نمی تواند آن را به کنترل خود درآورد و چنانچه صحت مفاد یک قرارداد تایید شود قرارداد به شکلی کاملا خودکار اجرا خواهد شد.
تمام بلاک چین ها دارای قابلیت پردازش کد هستند ولی اغلب آنها دارای محدودیت های شدیدی می باشند. ولی بلاک چین اتریوم متفاوت بوده و بجای اینکه مجموعه ای از عملیات های محدود را به توسعه دهندگان خود ارائه دهد، برای آنها این امکان را فراهم آورده که بتوانند برنامه های خود را روی بلاک چین خود پیاده کنند.
در واقع همه کسانی که قادر به ارائه برنامه غیرمتمرکز باشند می توانند از بلاک چین اتریوم استفاده نمایند.
منظور از ماشین مجازی اتریوم چیست؟
هدف ماشین مجازی اتریوم (EVM) به برنامه کاملا تورینگی که روی شبکه اتریوم اجرا می شود، اطلاق می گردد. این سیستم علاوه بر کدهای برنامه نویسی نا محدود، حافظه و زمان زیادی به کاربر خود ارائه می دهد.
با وجود این سیستم فرایند ایجاد برنامه های بلاک چینی نسبت به گذشته ساده تر و کارآمدتر شده است. به این معنی که می توان از بلاک چین اتریوم برای هزاران نرم افزار استفاده نمود به جای اینکه برای هر برنامه بلاک چینی جدید ایجاد شود.
بیشتر در چه زمینه هایی از اتریوم استفاده می شود؟
هدف توسعه دهندگان در شبکه اتریوم می توانند نرم افزارهای غیر متمرکز را ایجاد کرده و راه اندازی نمایند. یک نرم افزار تمرکز زدا یا اصطلاحا “Dapp” این توانایی را دارد که با حذف واسطه ها و بهره مندی از توزیع جمعی اقدام به انجام یک عملیات مخصوص بکند.
به عنوان مثال بیت کوین یک Dapp است که کاربران با استفاده از آن قادرند دارایی های دیجیتال خود به نام بیت کوین را به صورت همتا همتا انتقال نمایند.
پلتفرم غیرمتمرکز اتریوم چه مزایایی دارد؟
به این دلیل که برنامه های غیر متمرکز در بستر بلاک چین اجرایی می شوند، بنابراین می توانند از تمام ویژگی ها و قابلیت های این سیستم بهره مند شوند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
غیرقابل تغییر بودن:
به این معنی که افراد و نهادهای واسطه ای قادر به ایجاد تغییر در داده ها نیستند.
عدم امکان دستکاری و نفوذ:
مبنای فعالیت برنامه ها براساس اجماع شبکه است. به همین دلیل امکان هر گونه سانسور، نفوذ به شبکه و یا حذف داده ها منتفی است.
امن:
این پلتفرم فاقد هر گونه نهاد مرکزی بوده و بوسیله رمز نگاری ها تضمین شده است.
همیشه فعال:
برنامه ها در این شبکه همواره فعال بوده و کسی نمی تواند مانع فعالیت آنها شود.
اتر؛ نام ارز دیجیتال اتریوم
اتر (Ether) نام ارز دیجیتال شبکه اتریوم است که با واحد اختصاری ETH شناخته می شود. اتر عنوان واحد پولی شبکه اتریوم می باشد که جهت پرداخت هزینه ها و کارمزدها مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین با افزایش میزان محبوبیت و مقبولیت شبکه اتریوم، به میزان ارزش اتر نیز افزوده خواهد شد.
اتر در دنیای ارزهای دیجیتال با نام اتریوم هم شناخته می شود. ارز دیجیتال اتر را می توانید از سایت های صرافی ارز دیجیتال خریداری کرده و روی نرم افزارهای کیف پول موجود در گوشی یا کامپیوتر شخصی خود ذخیره نمایید.
